Misschien zit je erover na te denken om een kat of kitten te nemen. Misschien heb je er al een paar, of misschien wordt dit de eerste in je leven.

Eigenlijk altijd bij een dier, maar zeker als het je eerste dier (kat) wordt, is het belangrijk om te weten: Wat kost een kat eigenlijk?

De aanschaf, spulletjes, voer, grit en dierenartskosten zijn niet gratis. Als je een kleine portemonnee hebt, kan dit een probleem zijn. Daarom is het handig vooraf te weten waar je aan toe bent, zodat je een weloverwogen beslissing kan maken en je je nieuwe kat de beste zorg kan geven.

Aanschaf

Sommige kittens zijn gratis af te halen. Misschien ken je iemand in de omgeving die een nestje heeft: een buur, een kennis of vrienden hebben misschien een nestje waar je een kitten vandaan kunt halen. Ook kan het zijn dat iemand in je omgeving een oudere kat heeft die om wat voor reden dan ook niet meer kan blijven.

Ook kun je kijken in het asiel. Een kat kost dan meestal rond de €100-€150. Meestal zijn de katten dan al ontwormt, gevaccineerd en gecastreerd. Het bedrag is slechts een kleine vergoeding voor al deze medische handeling. Dit is dus niet "duur" maar noodzakelijke uitgaven die sowieso moeten gebeuren bij een kitten!

Wil je een raskat, dan wordt het allemaal een stukje duurder. Afhankelijk van het ras en de stamboom, zit je ergens tussen de €500 en €1.000+.

Wil je een raskat met een ‘foutje’ (verkeerde kleur of kleurpatroon, een extra teen) die niet gebruikt kan worden voor shows, dan is het meestal aan de lage kant van dit spectrum. Wel wordt je dan vaak verplicht om de kat te castreren, om de doorzetting van de ‘fout’ te voorkomen. Ook raskatten die zonder stamboom worden verkocht zijn vaak goedkoper, maar let daarbij goed op of alle nodige testen gedaan zijn!

Kitten

Haal liever je katje niet eerder op dan dat hij 12 weken is. Het socialisatieproces is erg belangrijk en is voor die tijd nog niet compleet. Hierin leert hij van zijn moeder hoe hij zich moet gedragen, de kattenbak te gebruiken en wat eten is. Ook leren ze veel van hun nestgenootjes.

Ga ook altijd kijken bij het nestje, liefst meerdere keren. Worden ze goed verzorgd en hebben ze contact met mensen? Is de omgeving schoon en zijn er niet 4 nestjes tegelijk ('broodfok')? Dit geeft je een indicatie in hoeverre de kittens goed verzorgd worden. Goed verzorgde kittens hebben minder kans op gedragsproblemen. Bovendien geeft dit minder kans aan broodfokkers, die de verkoop (geld verdienen) belangrijker vinden dan het welzijn van de kat.

Benodigdheden: Kattenmeubelen

Als je een nieuwe kat in huis haalt, heb je standaard een aantal dingen nodig. Elke kat heeft zijn eigen ‘setje’ nodig, dus zelfs als dit je tweede of derde kat is, is het handig dit te (extra) kopen.

Let op: Sommige katten kunnen prima dingen delen. Maar soms gaat het toch fout, maar dit kan lastig zijn om op te merken met subtiele signalen. In mijn ogen is voorkomen beter dan genezen: koop een setje voor iedere kat.

Een kattenbak

Elke kat heeft een kattenbak nodig. Een kitten leert normaal gesproken van zijn moeder wat de kattenbak is en is zindelijk als hij bij jou komt.

Een kleintje heeft wel een lage instap nodig, anders kan ie er niet inkomen. Een Maine Coon daarentegen wordt groot en heeft dus ook een grote kattenbak nodig. Een overkapping houdt voor ons de luchtjes weg, maar bedenk hoe erg het binnenin kan stinken voor je kat. Houdt dus rekening met je kat als je een bak koopt.

Als je keutels en plasjes net naast de bak vind, is de kans groot dat er iets mis is met de bak (of grit) waardoor deze niet gebruikt wordt. Dat geldt voor kittens én volwassen katten.

Prijzen:

• Gewone kattenbak: Tussen de €10 en €60
• Zelfreinigende kattenbak: €100 - €600.

Een krabpaal

Als je graag wilt dat je behang aan de muur blijft zitten, je bank heel blijft en je gordijnen niet aan repen gescheurd ziet worden, is een krabpaal slim. Vaak is deze ook multifunctioneel: ze kunnen erop springen, klauteren, spelen, slapen en krabben. Allemaal behoeften van je kat!

Wat een goede krabpaal is, hangt ook af van de kat. Zo moeten ze zich uit kunnen strekken tijdens het krabben – zowel horizontaal als verticaal. Hoe groter je kat wordt, hoe groter de krabpaal moet zijn. Ook moet de paal stevig genoeg zijn, zodat ie niet omvalt als ze net lekker krabben of erop springen. Omvallen kan ervoor zorgen dat je kat zich verwond en/of nooit meer de krabpaal wil gebruiken.

Tevens is het handig om per kat minstens één, maar liever een paar meer krabpalen te hebben. Krabben zorgt er ook namelijk voor dat er geurtjes achterblijven, waarmee je kat zijn territorium aangeeft. Dat hoeven niet allemaal enorme palen te zijn, maar liever een klein paaltje in de gang dan je behang op de grond.

Prijzen (minstens 1 grote, plus nog wat kleinere):

• Klein formaat: €5+ (eigenlijk alleen geschikt voor kittens)
• Gemiddeld formaat: €50 - €200
• Deluxe: €250+
• DIY klusmodel: Ga zelf lekker klussen met palen en sisal!

Speeltjes

Kittens staan erom bekend speels te zijn. Speeltjes zoals propjes papier, een pingpongballetje of een veer aan een touwtje kan al de grootste lol opleveren. Maar ook oudere katten kunnen spelen leuk vinden! Het ‘jagen’ op een knuffelmuisje aan een touwtje of een potje wack-a-mouse kunnen heel verleidelijk zijn.

Veel speeltjes kun je prima zelf maken of je kunt ze kopen. Voor zowel zijn als jouw vermaak is het de moeite waard! Bovendien is de beweging goed voor je kat zijn algehele gezondheid en verstevigd het jullie band.

Prijzen:

• Goedkoop: DIY of €1+
• Gemiddeld: €20
• Deluxe: €50

Kattengrit

In de kattenbak gaat kattengrit. Deze bestaat in verschillende vormen: klonterend en niet klonterend, silicaat, klei of plantaardig.

Bij klonterend grit kun je het beste zien hoeveel je kat plast (als indicatie voor eventuele problemen) en dit is makkelijker dagelijks uit te scheppen. Echter willen kitten nog wel eens grit eten. Voor kittens en grit-etende katten raad ik klonterend grit (vormt ook een klont in hun maag) en silicaat (is giftig bij inname) af.

Prijzen

Kattengrit is een terugkerende kostenpost.

• Kattengrit per liter: €0,35 - €1,60
• Binnenkat (60 liter per jaar): €21 - €96
• Een buitenkat heeft minder kosten, omdat deze zijn behoefte vaak ook buiten doet.

Voer

Een essentieel onderdeel in de katverzorging is de voeding. Droogvoer is het goedkoopste, maar tevens biologisch ongeschikt voor een kat en daarom raad ik dit niet aan. Het kan allerlei medische gevolgen hebben, waaronder een hogere kans op diabetes, blaasproblemen en mogelijk ook nierproblemen.

Ik raad aan om veel natvoer te geven. Hier vind je een aantal goede natvoeren. Je kunt ook gaan voor KVV of BARF (vers voeren), maar het is belangrijk om je eerst in te lezen. Dit is per dag vaak wel iets goedkoper dan natvoer.

Prijzen

Kattenvoer is een terugkerende kostenpost.

• Commercieel natvoer per dag: €1,25 - €3
• Per jaar: €460 - €1.095

Gezondheidskosten en de dierenarts

Vanaf 12 tot 16 weken kun je het kleintje mee naar huis nemen. Vaak is hij dan zindelijk en goed gesocialiseerd. Als het goed is heeft ook een vaccinaties gehad voor nies- en kattenziekte (9 weken) en is hij al drie keer ontwormd (3, 5 en 7 weken) óf je hebt in overleg met de fokker voor titeren gekozen. Overleg hierover met de fokker (/verkoper) om dit zeker te weten.

Vanuit het asiel zijn de vaccinatie, ontworming en castratie vaak al geregeld. Daarvoor betaal je bij aanschaf al een bedrag. Bij reguliere verkoper is de prijs vaak gratis of goedkoper, maar reken daar dus zeker deze kosten nog bij (zie hieronder)!

Vaccinaties

De vaccinaties voor nies en kattenziekte moeten herhaald worden voor blijvende bescherming. Ook als je ze binnenhoudt kunnen ze technisch gezien besmet worden, dus ook dan is het belangrijk.

• Niesziekte: 9 (fokker), 12 en 52 weken – en daarna elk jaar.
• Kattenziekte: 9 (fokker), 12 en 52 – en daarna elke 2 à 3 jaar.
• Hondsdolheid: Verplicht als je naar het buitenland gaat (30 dagen ervoor inenten).

Let op: Met titeren is het mogelijk niet nodig om de jaarlijkse shots te geven. Zie voor meer informatie over titeren het artikel hier. Een titersessie kost meestal rond de €30-€60; vraag je dierenarts hiernaar.

Prijzen

• Per consult (inentingsmoment): ~€65 ; dus:
  • Kitten (2 inentingsmomenten): €130
  • Volwassen kat (1 keer per jaar): €65
• Titersessie: ~ €30 à €60 (exclusief inenting mocht de titer uitwijzen dat dit nodig is).

Ontwormen

Ontwormen kun je op twee manieren aanpakken:

1. Het standaard ontwormschema aanhouden van instanties
2. Alleen ontwormen als ontlastingsonderzoek uitwijst dat dat nodig is

Een kitten moet meerdere keren door de fokker ontwormt worden (3, 5 en 7 weken). Daarna moet jij het ontwormingsmiddel toedienen bij 3, 4, 5, 6, 9 en 12 maanden volgens het standaard schema. Wil je juist de ontwormingsmiddelen tot een minimum beperken, dan kun je bij je kitten ervoor kiezen een maandelijks ontlastingsonderzoek te doen totdat hij 6 maanden oud is.

Bij de volwassen kat wordt bij het standaard schema aanbevolen om je kat 1 keer tot meer dan 4 keer per jaar te ontwormen. Dit is onder andere afhankelijk van hoeveel hij buiten komt. Bij het standaard schema weet je nooit of dit nodig was - "preventief ontwormen" is onzin! Dit leidt tot onnodige belasting van organen én dat wormen resistentie opbouwen tegen de ontwormingsmiddelen.

Een alternatief is om 3 tot 4 keer per jaar ontlastingsonderzoek te laten doen (bijvoorbeeld bij Het Woud). Daardoor wéét je of er sprake is van wormen én wélke wormen, zodat mocht het nodig zijn je een gerichtere actie kunt ondernemen.

Denk erom dat je niet alle wormsoorten in de ontlasting kunt zien. Lintwormen zijn vaak wel te zien, maar spoelwormen niet. Denk niet ‘ik zie niets, dus het zal wel goed zijn’. Een ontlastingsonderzoek kan hier ook bij helpen. Áls er vlooien aanwezig zijn, is het belangrijk die ook te bestrijden, want die kunnen weer zorgen voor lintwormen.

Voor lintwormen heb je een middel met praziquantel erin nodig. De betere ontwormingsmiddelen zijn: Milbemax®, Drontal® (tabletten) of Vitaminthe (pasta).

Milbemax®	Drontal®	Vitaminthe

Prijzen

• Gemiddeld per tablet: €2,70
• Kitten (eerste jaar 6 keer ontwormen): €16,20 per jaar
• Volwassen kat (1-4 keer ontwormen): €2,70 - €10,80 per jaar
• Standaard ontlastingsonderzoek (per keer): €23,50

Ontvlooien

Vlooien bijten je kat wat erge jeuk kan veroorzaken. Je kat kan tot bloedens toe krabben, zeker in het geval van vlooienallergie. Daarnaast kunnen vlooien ziekten overdragen, zoals lintworm, kattenleukemie en niesziekte.

Als je kat veel buitenkomt, wordt elke 4 week (afhankelijk van het middel) aangeraden. Komt je kat minder buiten, dan kan 4x per jaar ook voldoende zijn. In de zomer zijn vlooien actiever, dus dan wil je misschien wel elke 4 weken ontvlooien, terwijl in de winter je niets doet. Zo zit je dus op 13 keer per jaar of minder.

Ook bij ontvlooien kun je kiezen voor een meer natuurlijke manier. Om de kans op vlooien te verminderen, kun je regelmatig kammen. Zo wéét je of je vlooien (of eerder nog vlooienpoepjes) ziet. Pas dan geef je een vlooienmiddel die vaak minstens 1 keer herhaald moet worden zodat de larven ook sterven. Hiermee voorkom je overmatig (standaard) gebruik van vlooienmiddelen, welke ook een aanslag hebben op je kat.

Krijgt je kat een lintworm behandeling, ontvlooi dan ook altijd, want vlooien zijn de tussengastheer. Ook moet je altijd een herhalingskuur doen, zodat de vlooieneitjes in een later stadium ook gedood worden.

Er zijn verschillende vlooienmiddelen. Zo is er Stronghold die zowel de volwassen vlooien als larven dood, maar deze is voorlopig alleen bij de dierenarts verkrijgbaar. Verder heb je Frontline Combo, Advantage en de Seresto Kat halsband. Let op dat een kat met een halsband ergens achter kan blijven haken. Controleer bij gebruik voor kittens vanaf welke leeftijd het gebruikt mag worden. Gebruik NOOIT vlooienmiddelen voor honden; het stofje hierin kan dodelijk zijn voor je kat! Behandel ook altijd je huis als je vlooien bestrijd, want slechts 5% zit op je kat. Er zijn ook meer natuurlijke manieren .

Prijzen

• Gemiddeld per pipet: €5
• Kitten (eerste jaar, eens per 4 week v.a. 8 week, 11x): €55
• Volwassen kat (eens per 4 weken, 13x per jaar): €65 per jaar
• Alleen behandelen wanneer noodzakelijk: misschien wel 0x per jaar!

Teken

Als je bij het bos leeft of je kat graag in hoog gras rondrent, moet je extra alert zijn op teken. Een tekentang kan helpen bij het verwijderen ervan en zou je standaard in huis moeten hebben.

Er zijn weinig middelen die werken tegen teken. Effipro werkt wel en werkt tevens tegen vlooien. Effipro mag je gebruiken vanaf 2 maanden en 1 kilo lichaamsgewicht. Als je deze middelen kunt vermijden, dan zou ik daarvoor kiezen, want het blijft een gifstof.

Prijzen

• Kitten (eerste jaar ongeveer 3 pipetten): €20,50
• Volwassen kat (Effipro eens per 12 weken, 4x per jaar): €20,50

Oormijt

Vooral jonge katjes van een boerderij hebben nog wel eens oormijt. Vaak wordt dit bij de 9-weken nies- en kattenziekte vaccinatie gecheckt tijdens het consult. Stronghold is ook hierbij een effectief middel. Het is besmettelijk, dus ook andere dieren moeten een behandeling krijgen.

Chippen

Een chip zorgt ervoor dat je kat geregistreerd is. Het heeft zijn voor- en nadelen. De belangrijkste is waarschijnlijk: Mocht hij de weg naar huis kwijtraken, dan kunnen anderen met behulp van de chip uitlezen zien waar hij vandaan komt.

Vergeet trouwens niet na het chippen ook te registreren, anders zijn er geen gegevens bekend. Op Chipnummer vind je verschillende databanken waar je dit kunt doen. Kijk niet alleen naar prijs, maar ook of je gegevens zelf kunt aanpassen (en of dat geld kost).

Het is niet heel erg pijnlijk en kan zo gebeuren. Eventueel kan het ook tijdens de castratie.  Voor katten is een chip (nog) niet verplicht, alhoewel er wel steeds meer over gedebatteerd wordt. Meer informatie lees je op het LICG.

Prijzen

• Tussen den €20 en €50 (afhankelijk van je dierenarts).
• Registratiekosten: €3,63 en €10
• Totaal: €25 tot €60

Castratie

Zowel katers als poezen worden gecastreerd. Hierbij worden de voortplantingsorganen verwijderd, zodat het sproeien en krolsheid dat ons irriteert ook verdwijnt. Bij sterilisatie worden de voortplantingsorganen alleen afgesloten, maar blijft het hormoongestuurde gedrag bestaan.

Castreren kan vanaf ongeveer 4 à 6 maanden of je kunt kiezen voor vroegcastratie vanaf ongeveer 16 weken en 1 kilo. Voor een kater is dit een makkelijkere ingreep dan bij een poes. Daarom is het goedkoper een kater te castreren. Hier lees je meer over wat je kunt verwachten.

Als je niet wilt fokken of (per ongeluk) eenmalig een nestje wilt, raad ik aan je kat te castreren. Daarbij zie ik geen verschil tussen een kater of een poes: beiden horen gecastreerd te worden om ongewenste nestjes te voorkomen. Er zijn al heel veel katten zonder baasje en alhoewel kleine katjes heel leuk zijn, zijn ze ook een verantwoordelijkheid. Zelfs als jij je kittens kwijt kunt aan liefhebbende mensen, krijgen de kittens in de asiels geen baasje. Mijn advies: neem je verantwoordelijkheid en castreer je poes én kater.

Er bestaat ook een poezenpil, maar die wordt sterk afgeraden omdat het de kans op suikerziekte, melkklierentumoren en baarmoederontsteking kan vergroten. Bovendien gebeurt het soms toch dat er een nestje komt. Geen poezenpil gebruiken dus!

Prijzen

• Voor een poes: ~€120
• Voor een kater: ~€60

Overige dierenartskosten

Natuurlijk kan je kat ook later ziek worden. Aangeraden wordt om jaarlijks een check up te doen, zeker vanaf 8 à 10 jaar ('seniorencheck'). Dit hangt er natuurlijk deels vanaf wat je wilt laten controleren, maar het consult kost meestal rond de €30. Hiermee kun je, zeker bij oudere katten, bepaalde ziekten in een vroeger stadium opsporen, waardoor levenslengte drastisch verlengd kunnen worden.

Als je kat naar de dierenarts moet vanwege een ziekte, dan bepaalt de diagnose en de behandeling de prijs. Een gebroken pootje is eenmalig, maar suikerziekte medicijnen komen elke maand terug. Een kankerbehandeling is tegenwoordig ook mogelijk, maar kost ook een flinke duit. Verzekeren of sparen voor deze kosten is daarom belangrijk, zodat je je kat niet onnodig hoeft te laten inslapen.

Wel of geen kattenverzekering afsluiten?

Als je voldoende middelen hebt is het slimmer om zelf de dierenarts te betalen. Indien je nu nog geen spaarpot hebt, maar wel €20 tot €40 per maand opzij kunt zetten, is zelf sparen ook een idee.

Ook kun je sparen en verzekeren combineren: zo maak je gebruik van de goedkopere premie in de eerste jaren en spaar je ondertussen je eigen potje bij elkaar. Tevens ben je dan gelijk verzekert voor die eerste 3 à 4 jaar. Je kunt ook kiezen om je kat direct te verzekeren, dit kan al vanaf €12 per maand.

[Lees meer over zelf sparen of verzekeren]

Prijzen

Let op: Prijzen zijn mede afhankelijk van de leeftijd van je kat. Onderstaande prijzen zijn richtlijnen voor niet-raskatten van 1 jaar (prijspeil 2019).

• Goedkoopste basisverzekering voor je kat: €10 - €15 per maand
• Uitgebreide verzekering voor je kat: €25 - 30 per maand
• Zelf sparen (zonder spaarpot vooraf): €40 per maand

Overzicht

Eenmalig

Terugkerend per jaar

¹Droogvoer is goedkoper, rond de €0,50 per dag (€182,50 per jaar), maar dit is biologisch ongeschikt voor katten. Het kan leiden tot extra medische kosten. Daarom geef ik alleen een schatting van natvoer. Een goed alternatief is vers voeren: KVV of BARF. Dit is het meest biologisch geschikt, maar hiervoor moet je je wel inlezen, zodat je een gebalanceerde maaltijd geeft.

Gezondheids & dierenarts (terugkerend)

Kosten per jaar

Verzekering (per jaar)

Kosten per jaar weergegeven. Uiteraard afhankelijk van het soort verzekering, de dekking, de leeftijd van je kat en soms meer variabelen die de prijs bepalen.

Totaal (gemiddeld)

Voor kittens zijn met name die eerste gezondheidskosten duurder. Zorgen dat ze goed beschermt zijn tegen ziekten en vrij van wormen. Afhankelijk van welke methode je kiest, ben je meer of minder geld kwijt. Vergeet de kosten van de castratie niet.

Naast deze jaarlijkse kosten komen de eenmalige aanschafkosten van een kattenbak, krabpaal en speeltjes – kijk hiervoor ook eens op marktplaats.

Conclusie: Een kat kost makkelijk €100 per maand

Alles opgeteld kost een kat minimaal €55 per maand aan eten en grit. Daarnaast komen er nog vaccinaties bij en moet je sparen voor de dierenartskosten. Als je nog geen spulletjes hebt voor je kat, is dit een eenmalige investering, alhoewel je dat zo duur kan maken als je zelf wilt. Deze komen bovenop de terugkerende kosten van makkelijk €100 per maand.

Lijkt dit je wel erg duur of veel geld? Denk je dat het goedkoper kan? Dan heb je waarschijnlijk gelijk. Je kunt brokken nemen in plaats van natvoer, je kunt niet elk jaar voor een dierenarts check-up gaan en je kunt die extra kattenbak of krabpaal laten zitten.

Mijn standpunt is: Wil je een katje, weet dan zeker dat je hem ook goed kan verzorgen - niet alleen qua aandacht maar óók qua fysieke en mentale gezondheid.

Als je twijfelt of je dit wel kunt betalen, wacht dan nog even met een katje uitkiezen. Het is sneu als je kat zijn baasje kwijtraakt omdat het te duur is.

• Dierenkliniek Wilhelmina Park: Als een kitten geboren is: wat gebeurt er daarna?
• Zoek Dierenarts: Kosten inenting kitten
• Dierendokters: Wormen, vlooien, teken, oormijt
• Dierenkliniek Wilhelmina Park: Wormen bij de hond en de kat
• ESCCAP: Wormen
• Dierenkliniek Wilhelmina Park: Vlooien!
• Dierenartspraktijk Hoogstraten: Hoe vaak behandelen tegen vlooien en teken?
• Zoek Dierenarts: Kosten chip kat

Photo Credit: Jan Mallander