Kattenbakvulling is er in allerlei soorten, maten, gewichten en prijzen. Toch zijn ze niet allemaal even prettig: sommige stuiven zo erg dat je spontaan een longaandoening krijgt, anderen hebben vreselijke uitloop en een derde neemt de geur niet goed op.

En dan ik het nog niet gehad over andere voorkeuren van zowel jezelf als je kat, die ook zeker nog wel iets te zeggen heeft in de vergelijking.

Als het kiezen van de juiste kattenbakgrit voor jou een probleem is – en je bent geïrriteerd over de korrels die je nu gebruikt of weet je niet wat een goede keuze is – lees dan verder!

Welke soorten kattenbakvullingen zijn er?

Er zijn verschillende soorten kattenbakvullingen, die allemaal hun voor- en nadelen hebben.

Klontvormende kattenbakkorrels

De klontvormende is gemaakt van klei (meestal bentoniet) die ontdaan is van zijn vocht door verhitting. Daardoor neemt het de vocht op van de ontlasting en urine van je kat. Dat zorgt voor klontjes die je makkelijk uit de bak kan scheppen. Ook absorbeert het vieze geurtjes, het is zuinig in gebruik en *meestal* redelijk stofvrij.

Het is belangrijk dat je elke dag de poepjes en plasklontjes eruit schept. Het voordeel van klontvormend is dat je weet hoe veel en hoe vaak je kat plast. Dit is een goede indicator voor afwijkend gedrag, zoals meer plassen bij diabetes of veel kleine plasjes bij blaasproblemen.

In de regel gaat mijn voorkeur uit naar een klontvormende grit.

Klontvormend grit is niet voor elke kat geschikt. Kittens willen nog wel eens wat grit eten, wat een klont in hun maag veroorzaakt. Hetzelfde geldt voor volwassen katten die dit gedrag vertonen. Zo'n klont in de maag heeft rampzalige gevolgen.

Niet-klontvormende kattengrit

Deze kattenbakvulling wordt meestal ook gemaakt van klei (sepioliet) of hout. Het klonterend niet samen, maar onttrekt wel de vocht. Het is goedkoop, absorbeert grote hoeveelheden urine en is geschikt voor kittens.

Helaas zijn sommige varianten heel stoffig. Dit had ik bijvoorbeeld bij de Aldi grit. Bij het verschonen zit je dus snel in een stofwolk, want niet goed is voor je longen. Ik moest er zelfs van hoesten! Hetzelfde geldt als je kat begint te graven om zijn behoefte te bedekken. Bovendien is het minder zuinig in gebruik, omdat je het vaker in zijn geheel vervangt om de bak schoon te houden.

Dit kan een goede optie zijn als je kat niet met klonterend grit om kan gaan.

Silicaat kattenbakvulling

Silica kattenbakkorrels worden gemaakt van natuurlijke zeolitische materialen. Dit heeft als eigenschap dat het ammoniak goed absorbeert – de stinkende stof die in de urine van de kat zit. Het is dan ook een van de betere geurabsorberende kattengrit. Bovendien neemt het veel vocht op, dus je kunt er vrij lang mee doen (1 tot 2 week bij 1 kat).

Helaas wordt hier een intensief industriële bewerking op toegepast. Dit is slecht voor het milieu. Het heeft ook een chemische toevoeging waardoor het voor je kat heel sterk ruikt. Bij inademing kán het slecht zijn voor je gezondheid als je al ziek bent of een longaandoening hebt (bijvoorbeeld bij sarcoïdose). Als het gegeten wordt is het giftig en daarom ongeschikt voor kittens en gritetende katten.

Het is ook heel hard aan de pootjes. Eens tijdens een kattenoppas hadden ze silica. De kattenbak stond in de badkamer. En elke keer na het douchen, auw! Stond ik weer op zo'n kleine silica steentje. Ga er zelf maar eens op staan met blote voeten, dan weet je wat ik bedoel! Voor je kat is dit dus niet fijn.

Q&A: Is silica giftig? Als het in de bak ligt is er niets aan de hand, maar bij inname (opeten) is het wel giftig en gevaarlijk. Weet dus zeker dat jouw kat geen grit eter is!

Ik raad silica grit echt af. Je kat kan erdoor buiten de bak gaan plassen, zeker als ze bijvoorbeeld wat ouder worden, bij artrose over overgewicht. En het is giftig spul!

Biologisch afbreekbaar kattengrit: Houtkorrels

Houtkorrels zijn steeds populairder. Het is milieuvriendelijker omdat het biologisch afbreekbaar is, en mag om die reden vaak ook door de wc gespoeld worden of in de groene container (controleer dat bij je gemeente!).

Dat maakt het weggooien makkelijker dan bij veel klontvormende grit. Ook is er geen sprake van stof. Stofpootjes zul je niet zien, maar mijn oppaskatjes kregen het wel voor elkaar om behoorlijke wat houtkorrels mee de bak uit te lopen.

Het nadeel is dat de houtkorrels uiteen vallen zodra het in contact komt met vocht (urine vooral). Wat ik vervelend vind, is dat je de plas er niet uit kan scheppen. Dit is immers verpulverd tot zaagsel en daardoor kleiner dan de intacte brokken. Alleen een gritbodem zou hierbij een uitkomst zijn. Ik vond daardoor dat het niet erg zuinig was, de bak lastig schoon te houden was en dat de bak behoorlijk stonk.

Als je ook nog een houtkorrel hebt die het vocht niet goed opneemt, heb je de plas ook nog op de bodem, wat echt een puinzooi wordt. Dan moet je alles élke dag vervangen, wat wel erg veel werk is en duur wordt. Ik werd er echt helemaal niet blij van!

Er zijn ook katten die de houtkorrels maar niets vinden - qua textuur, geur of te hard aan de pootjes - en laten daarom de bak links liggen. Net zoals met silica eigenlijk. Houd dit goed in de gaten als je houtkorrels wil proberen, om buiten de bak plassen voor te zijn (of te verklaren).

Ondanks de milieu voordelen, ben ik vanuit een kats perspectief niet voor houtkorrels. Teveel katjes gaan hierdoor buiten de bak plassen.

Andere soorten kattenbakvulling

Kattenzand - Zand heeft een hele fijne structuur. Voor sommige katten is dit prettiger aan de pootjes dan het grovere grit van klei of de hardheid van silicaat.

Tuinaarde - Als je kat normaal buiten naar het toilet gaat, of hij heeft een hekel aan het commerciële grit, dan is het een idee om gewoon aarde erin te gooien. Het neemt de geur van plas redelijk goed op. Van alle bakken die ik moest verschonen, vond ik deze het minste stinken. En voor sommige katten die gewend zijn alleen buiten te gaan, kan dit dé oplossing zijn.

Wat maakt een kattengrit goed?

Er zijn een aantal dingen waar je op kunt letten om een kattenbakvulling te kiezen die werkt voor jou en je kat.

Soort grit - Persoonlijk ben ik voor een klontvormend grit. Dit vertelt je vooral veel over het plasgedrag van je kat, wat een goede indicator is voor diverse aandoeningen als het afwijkt van normaal (denk aan blaas- en nierproblemen, diabetes). Bovendien nemen ze de geurtjes vaak redelijk op. Klonterend zand en tuinaarde vind ik ook goed.

Voor de pootjes - Grit kan best hard zijn voor de pootjes en sommige katten houden hier helemaal niet van. Kattenzand of tuinaarde is dan een goede optie. Of neem een fijne kleikorrel. Wil je testen hoe hard een grit aanvoelt? Ga er dan zelf eens op staan met blote voeten. Houtkorrels lijken het vaakst problemen op te leveren bij katten, alhoewel silica ook heel hard is.

Hieronder zie je een leuke video van 2 dames die grit testen.

Geur absorptie - Mijn idee is dat silicaat het beste de geurtjes opneemt. Echter is dit zo sterk bewerkt, dat ik daar persoonlijk niet de voorkeur aan geef, maar liever second best klonterend grit neemt. Als je elke dag uitschept, heb je er ook geen last van. Ik heb zelfs een kattenbak achter de eettafel staan en ik ruik hem niet!

De gewoonten van de kat - Kittens willen nog wel eens een hapje grit eten en sommige volwassen katten doen dit ook. Voor hen is klonterend grit (klont in de maag) en silica (giftig) geen optie!

Zuinigheid - Klonterende kattenbakkorrels zijn erg zuinig in gebruik doordat je zowel de plas als de poep kan verwijderen.

Uitloop & stof - Mijn ervaring is dat dit heel erg kan verschillen per merk en per soort grit. Hoe fijner het grit, hoe verder het van de bak af zal liggen. Dit zal dus wat experimenteren zijn wat jij het prettigste vind.

Let op: Enige uitloop is niet te voorkomen en er zal altijd wel wat grit rondom de bak liggen. Bij actieve gravers en langharige katten is dit meestal erger. Zelf heb ik een Ikea badmat van Toftbo ervoor liggen die het meeste opvangt.

Milieu en afval - Biologisch afbreekbare materialen, zoals houtkorrels, papier, stro, tuinaarde en sommige kattenzand, zijn beter voor het milieu. Deze kunnen ook zo in de wc of in de groene container. Let op: poepjes en plasjes mogen niet in de groene container!

Silica is het minst milieu vriendelijk. Klei (klonterend en niet klonterend) geeft bij het volledig verschonen een zware vuilniszak, dus zorg voor stevige zakken!

Prijs - Ook de prijs doet er toe. Let daarbij op de prijs voor de doos/zak, maar vooral ook op de prijs per liter. Let op dat klonterend en silica redelijk zuinig zijn, maar dat niet-klonterend grit er sneller doorgaat. Prijzen lopen uiteen van grofweg €0,35 tot €1,60 per liter. Een binnenkat gebruikt ongeveer 60 liter per jaar (€21 tot €96 per jaar).

De beste kattenbakvulling voor volwassen katten

Zoveel katten en personeel, zoveel wensen. Om werkelijk te weten wat het beste werkt voor jouw kat, zul je moeten experimenteren. Als je twee of meer bakken hebt voor je kat, kun je in elke een andere vulling doen. Kijk het 1 tot 2 weken aan, en bepaal welke je kat het prettigst lijkt te vinden (en voor jezelf).

Dat gezegd hebbende, zijn hier een aantal opties die prettig zijn (maar dit is niet per se een uitputtende lijst - aanvullingen van goede ervaringen met andere merken/soorten hoor ik graag in de comments!):

Klonterend kattenzand: Almo Nature Cat Litter

Almo is klonterend kattenzand wat het makkelijk maakt de plasjes te verwijderen. Het heeft een zeer fijne structuur van zand, waardoor het relatief zacht aan de pootjes is. Het is plantaardig en lost op in water. Daardoor kan het zonder problemen door het toilet of in de groene bak.

Het enige nadeel is de prijs. Bij Bol.com betaal je voor 4,54 kg (ongeveer 7 liter) €17,95. Dat is omgerekend dus €2,56 per liter. Het wordt iets goedkoper als je meerdere zakken tegelijk koopt.

Klonterend klei: BioKat's Classic en Micro Classic

BioKat's Classic 3 in 1 en Micro Classic zijn twee die positief beoordeeld worden. Ze zijn klonterend en van natuurklei uit Duitsland. Persoonlijk vind ik het fijn dat het niet te ver vervoert hoeft te worden met het oog op het milieu.

De Classic bevat 3 grootten van korrels, die zorgen voor vochtabsorptie, goede klonten en zuinigheid.

De Micro zijn veel fijnere korrels die tot 3 keer hun eigen gewicht in vocht kunnen opnemen. Zelf heb ik de micro en die bevalt me erg goed.

Gelukkig is de prijs niet slecht: Voor ongeveer €0,54 tot €0,80 per liter kun je deze varianten bij Zooplus of Bol bestellen (afhankelijk van soort en verpakkingsgrootte).

De beste kattenbakvulling voor kittens

Ook kittens moeten op de bak. Dat leren ze van mama: ze volgen haar voorbeeld. Maar net zoals baby’s stoppen ze van alles in hun mond en sommige kittens proberen het kattengrit ook maar even. Daarom is klontvormende vulling een gevaar omdat ze een klont in hun maag kunnen krijgen en silicaat is giftig als het gegeten wordt.

Neem daarom een niet klonterende kattengrit – het liefst met een fijne korrel zodat het niet te hard aan de pootjes is. Zo kan je kitten wennen aan de kattenbak. Als je kitten ouder is dan 8 week is kun je overstappen naar andere kattengrit. Een optie is:

Kattengrit bij blaasproblemen

Steeds meer katten lijken last te hebben van blaasproblemen, soms zo jong als een jaar al, alhoewel het vaker voorkomt op oudere leeftijden. Door dagelijks de bak te scheppen krijg je al een goed idee voor wat normaal is in jouw kattenhuishouden. De grootte van de klonten en de hoeveelheden vertellen je dat. Zie je ook een verandering in gedrag? Dan is een urineonderzoek bij de dierenarts geen overbodige luxe!

Nu zijn er ook kattengrit die verkleuren wanneer er afwijkingen in de urine zitten. Denk bijvoorbeeld aan bloed of een afwijkende zuurgraad van de urine. Nullodor Mature Cats is zo een. Onthoud dat dit niet 100% waterdicht is. Maar als het echt extreem moeilijk is om de urine op te vangen, dan kan dit je in ieder geval een idee geven.

Een geur absorberende kattenbakvulling die niet stinkt, bestaat dat?

Helaas, helemaal alle geurtjes weghalen zal niet lukken. Vooral net nadat je kat de behoefte heeft gedaan, stinkt het nu eenmaal. Op de mensen WC ruikt het ook niet naar bloemetjes als we net geweest zijn.

Dat gezegd hebbende, soms stinkt de kattenbak extra sterk. In sommige gevallen helpt het om een betere voeding te kiezen. Als dat niet helpt, kan de behoefte van je kat je veel vertellen over de gezondheid van je kat.

De poep – De voeding heeft enorme invloed op zowel de stank, textuur als hardheid van de poep. Betere voeding kan dan helpen. Ook kan de kleur je veel vertellen. Zo duidt witte ontlasting bij rauw voerders op teveel bot in het dieet. Grijze ontlasting kan duiden op erop duiden dat er te weinig gal wordt aangemaakt of dat de galblaas het niet vrij kan geven.

De urine stinkt naar ammoniak – De geur van de urine kan je ook veel vertellen. Een ammoniak geur kan duiden op bacteriën. Een zoete weeïge geur kan duiden op suikerziekte. Als de plas sterker of anders ruikt dan normaal, houdt dan dus een extra oogje op je kat of ga naar de dierenarts.

De beste kattenvulling voor jou?

Nu heb je een idee welk soort kattengrit de beste kattenbakvulling is voor de wensen van jou en je kat. Elke kat en persoon vindt andere dingen fijn. Ga eens experimenteren met verschillende kattenbakkorrels. Vul verschillende bakken met ander grind, en kijk waar je kat gebruik van maakt. Dan kun je nu een onderbouwde keuze maken.

Nog een laatste tip: als je gaat wisselen van kattenbakgrit, doe het dan langzaam. Veel katten houden niet zo van verandering. Dit kan zover gaan dat ze niet meer op de bak gaan. Voeg daarom steeds een beetje meer nieuw grit toe om je kat te laten wennen aan de nieuwe geur en textuur.

Eerst één bak met de nieuwe grit neerzetten kan ook helpen katten zelf de keuze te geven.

Hier vind je de selectie van ZooPlus, één van de goedkopere online webshops met kattenbakvullingen. Hopelijk heb je iets kunnen vinden wat jullie bevalt!