Slechts een paar merken hebben speciaal voer voor raskatten, zoals de Maine Coon en de Britse korthaar. Royal Canin is hierin vooroploper en heeft een speciale “Feline Breed” lijn.   In hun statements beschrijven ze extra toevoegingen die je kat op bepaalde manieren helpt. Zoals L-carnitine ter ondersteuning van de gewrichten van grote katten, een speciale vorm brokjes voor de Pers en fructose oligosachariden (FOS) voor langharige katten.   Producten maken voor een speciale markt werkt. Je koopt een zak kattenvoer speciaal voor de Maine Coon alleen als je een Maine Coon hebt, niet als je een Britse Korthaar hebt. Het maakt het ons ‘makkelijk’ en je hoeft minder na te denken over de keuze. Als het speciaal voor dit ras is, zal het wel goed zijn, toch?   Mijn vraag is: is deze rasspecifieke voeding nodig of is dit marketingsonzin?  

Claims van producenten

Op het voer speciaal voor raskatten zoals de Britse Korthaar worden allerlei claims gemaakt. Deze claims ‘ondersteunen’ de redenen waarom je dit voer moet kopen voor jouw raskat.   Het interessante van deze claims is dat ze op bijna alle rasvoer gedaan worden. Het is dus niet specifiek voor één ras, maar op alle katten van toepassing. Voorbeelden hiervan zijn:

• L-carnitine voor een slank, gespierd lijf
• Uitgebalanceerde voedingsbalans voor een optimale gezondheid
• DL-methiodine om urinesteenvorming te verminderen (let op: voorkomt struviet, maar kan calcium-oxalaat stenen bevorderen!)
• Omega-3 en -6, olie, vitamine A en biotine voor een gezonde huid en glanzende vacht
• L-lysine omdat katten ‘heel vaak door het herpesvirus’ worden getroffen

  Andere claims zijn specifiek voor een deel van de katten (grote of langharige katten) of een specifiek ras. Een aantal claims neem ik hieronder onder de loep.  

Ondersteuning voor gewrichten en botten voor grote katten

Voor grote katten wordt er gesteld dat er extra druk op de gewrichten komt. Een aantal ingrediënten die hiervoor worden toegevoegd zijn:

• Proteïnen en vetten
• L-Carnitine, Chondroïtine, Glucosamine
• Omega-3-vetzuren (visolie: EPA en DHA)
• Vitamine C

  Dierlijke proteïne zijn het beste voor een kat, alhoewel er in rasvoer vaker plantaardige eiwitten zitten. Deze zijn minder efficiënt te gebruiken voor katten. Daarnaast lijkt het me dat élke kat proteïne nodig heeft voor gezonde gewrichten en botten, dus dit als rasvoer claim lijkt me overbodig.   Tijdens mijn research naar calorie arm voer kwam ik L-carnitine al tegen en bleek dat tekorten niet waarschijnlijk zijn. Ook bleek dat de doseringen in het voer niet hoog genoeg zijn om extra ondersteuning te kunnen bieden. Chondroïtine en glucosamine doen het niet beter dan placebo’s, maar mogelijk dat het ter preventie wel helpt – daarom zou dit laatste bij grote katten waarschijnlijk geen kwaad doen.  

De vorm van de kibbel om optimaal te kunnen eten

De Perzische kat heeft een plat gezicht en gebruikt zijn tong om brokjes op te pakken. De Maine Coon heeft een relatief grote bek en is gebaat bij grotere brokjes. De Siamees is een schrokker en daarvoor zijn langwerpige brokjes ontworpen.   Alhoewel hier waarschijnlijk enige waarheid in zit, doet het er eigenlijk niet toe. Aangezien brokjes niet soort geschikt zijn, maakt het niet uit of een kat ze beter kan eten. Ik denk dat natvoer de betere keus is, maar daarin is niet veel aan te passen in vorm (en aan te marketen).    

Vezels tegen haarballen bij langharige katten

Voor langharige katten worden vezels toegevoegd. Veelgebruikte zijn fructo- en mono oligosachariden, psyllium(zaad), bietenpulp en (ligno)cellulose. Dit heeft een anti-haarbal functie, omdat het de haren meeneemt door de darmen voordat ze werkelijk een haarbal worden.   De meeste katten kunnen echter zelf dealen met het haar dat ze binnenkrijgen. Vind je echter vaker dan eens per maand een haarbal, dan is er reden voor oplettendheid. Vezels zijn voor sommige katten een uitkomst. Te veel vezels kunnen er wel voor zorgen dat voedingsstoffen niet meer goed opgenomen kunnen worden, dus ga voor maximaal 3% ruwe vezels.   Het hoeft overigens niet per se in het voer te zitten. Kattengras is ook een prima optie voor extra vezels. Bovendien is dit voor veel katten een lekkere snack.   Ook water helpt haren makkelijker door de darmen te vervoeren. Nog een reden om te gaan voor natvoer in plaats van droogvoer!   Hierbij geldt wel: voorkomen is beter dan genezen. Door te borstelen, zeker bij langharige katten, voorkom je dat je kat überhaupt (een deel van) de haren binnenkrijgt.  

Ondersteuning van de hartfunctie bij grote katten

Voor grote katten is de kans op hartziekten groter. Daarom worden ingrediënten als taurine, L-carnitine en omega 3 (EPA en DHA).   Taurine is sowieso belangrijk voor katten. Een tekort kan zorgen voor hartfalen en blindheid. Door verhitting verdwijnt de meeste taurine uit het vlees, waardoor dit (in brokjes) meestal kunstmatig moet worden toegevoegd. Dit is niet specifiek voor raskatten voer.   Van EPA/DHA wordt gedacht dat het hartproblemen voorkomt (1). Ook helpt het bij een hele rij andere problemen, zoals een betere vacht, allergieën, bloedvatverstopping en het vertragen van kanker (2). Ook dit lijkt mij essentieel voor elke kat, niet specifiek voor één ras.  

Soort specifiek versus ras specifiek

Ik heb het net al een paar keer genoemd: veel toegevoegde ingrediënten zijn belangrijk voor alle katten, niet slechts één soort.   Daarnaast is de ingrediëntenlijst van het voer niet van de beste kwaliteit. De brokken bestaan uit veel koolhydraten. Bovendien is het rasvoer meestal een brok (13 van de 15 gevonden) en brokken bevatten maar 10% vocht. De eiwitten zijn op zijn beste 50-50% dierlijk en plantaardig, wat voor een vleeseter niet efficiënt gebruikt kan worden.   Laten we naar twee voorbeelden kijken:  

Royal Canin: Britse Korthaar Adult

Ingrediëntenlijst: Gevogelte-eiwit (gedroogd), plantenproteïneinsulaat*, rijst, mais, dierlijk vet, maiszetmeel, lignocellulose, dierlijk eiwit (gehydrolyseerd), chichoreevezels, mineraalstoffen, sojaolie, visolië, fructo-oligosachariden, gisthydrolysaat (bron voor mannan-oligosachariden), komkommerkruid-olie, hydrolysaat uit schaaldieren (bron voor chondroitine), afrikaantjes-meel (bron voor luteïne), hydrolysaat uit kraakbeen (bron voor chondoritine).   Analyse:

	Analyse	Droge basis
Eiwit	34%	36%
Koolhydraten	29,3%	31%
Vet	19%	20%
Vezels (ruwe celstof)	5,3%	Nvt
Ruwe as	6,8%	Nvt
Vocht	5,5%	Nvt

  De eiwitten bestaan uit gevogelte-eiwit, wat waarschijnlijk betekent dat het deels gehydrolyseerd is. Dat betekent dat er (sporen van) MSG inzitten (MSG is een verslavende smaakmaker die gelinkt is aan verschillende ziekten). Plantenproteïneinsulaat wordt beschreven als een goede bron van proteïne, maar het blijven planteiwitten. Verderop staat nog eens het ongespecificeerde ‘dierelijk eiwit (gehydrolyseerd)’ waardoor je nu zeker weet dat er MSG inzit.   Rijst en mais dragen bij aan de hoge mate van koolhydraten. Naast deze zitten er nog meer ingrediënten in die je liever niet ziet, zoals ‘dierlijke vet’ (niet gespecificeerd), sojaolie en de andere hydrolysaten. Ook bevat het conserveringsmiddelen zoals E320 (BHA) en E321 (BHT), twee stoffen die gelinkt zijn aan kanker.   Al met al is dit voer niet soort specifiek (of gezond), waarom zou het dan wel ras specifiek zijn?  

Royal Canin Britse Korthaar (natvoer)

Royal Canin heeft ook twee natvoeren gemaakt: een speciaal voor de Maine Coon, de andere voor de Britse Korthaar. Voor een interessante vergelijking met het droogvoer, heb ik gekozen te kijken naar deze laatste.   Ingrediëntenlijst: Vlees en dierlijke bijproducten, granen, vis en visbijproducten, plantaardige eiwitextracten, mineralen, plantaardige bijproducten, oliën en vetten, suiker.   Analyse

	Analyse	Droge basis
Eiwit	9%	47%
Koolhydraten	4,65%	24,5%
Vet	3,2%	16,5%
Vezels	0,8%	Nvt
Ruwe as	1,2%	Nvt
Vocht	81%	Nvt

  Ongespecificeerde dierlijke bijproducten zie je liever niet. Meestal houdt dit in dat er veel slechte vleesrestjes worden gebruikt, zoals huid, poten en veren. Dat granen het tweede ingrediënt is, is niet best. Vis zou ik sowieso zoveel mogelijk vermijden door de ombouw van gifstoffen in hun weefsel. De plantaardige eiwitextracten geven aan dat de eiwitanalyse niet van optimale kwaliteit is.   Opmerkelijk is dat ondanks dat het beiden voor een Britse korthaar is, dat de analyse behoorlijk verschilt. Een kat op natvoer heeft blijkbaar meer eiwitten nodig, maar minder koolhydraten en vet.  

Conclusie: Rasvoer is een marketingtechniek

De gehele optelling doet mij vermoeden dat het rasvoer niets meer is dan een marketingstechniek. ‘Speciaal voor je Maine Coon’ klinkt toch alsof dit zoveel beter is voor je Maine Coon kat dan ‘gewoon kattenvoer’.   Als ik echter kijk naar de ingrediënten lijkt het niet eens geschikt te zijn voor een kat. Bovendien zijn de extra ingrediënten of belangrijk voor élke kat, of werken maar alleen bij grotere hoeveelheden. Alleen de vorm van de brokjes kan een verschil maken, maar ik raad brokjes af, dus voor mij doet dat er niet toe.   Soort specifiek voer is al moeilijk te vinden in de kattenvoerwereld, laat staan dat producenten geschikt voer maken voor een individueel ras. Mijn conclusie: rasvoer is niet meer dan een marketingstechniek.   Voer op basis van het soort (carnivoor) en de leeftijd. Een kitten en senior hebben vaak meer proteïne nodig. Alleen in medische gevallen kan bepaald voer met extra supplementen handig/nodig zijn, maar als je kat gezond is, zie ik het nut er niet van. Bronnen

1. Becker: Ignore the Bad Rap... This Helps Heal Many Pet Disorders
2. Foster en Smith: Omega Fatty Acids: Sources, Effects & Therapeutic uses in Cats