BCS Wat is een gezond gewicht voor je kat

Heeft jouw dierenarts gezegd dat je kat te dik is? Of kreeg je van iemand in je omgeving een opmerking? Zat je laatst naar je kat te kijken en vroeg je jezelf af of je kat overgewicht heeft?

Het herkennen van een normaal gewicht of overgewicht bij je kat is niet altijd makkelijk.

Online zien we vele dikke katten die ons beeld vertroebelen. Niet alleen van tekenfilms, zoals Garfield en Chloë bijvoorbeeld. Maar ook de eindeloze “dikke katten” filmpjes verergeren dit. En te dikke katten worden steeds vaker gezien als een normaal gewicht, waardoor het zelfs verergert.

Dit maakt het nog moeilijker om in te schatten hoe dik een kat mag zijn.

Dus in deze blog behandel ik de vraag: Hoe weet je of je kat te dik is?

Dit doe je aan de hand van 2 dingen:

Het ideale gewicht van een kat
De BMI score maar dan voor katten - dit heet de Body Condition Score

Wat is een normaal gewicht voor katten?

De eerste indicatie die eenvoudig te meten is, is het gewicht van je kat. Gewicht is een fijne meetmaat, omdat het objectief is. De weegschaal geeft de kilo’s en grammen aan, en that’s it. Er is geen discussie over mogelijk.

Het gewicht, samen met de eetlust, is een goede indicator voor de gezondheid van je kat.

Het geeft je dierenarts een idee in welke richting hij moet zoeken. Voor een gezonde kat raad ik aan om zeker maandelijks het gewicht bij te houden. Voor een kat die wat mankeert, zoals overgewicht, is het beter dit wekelijks te doen.

Schrijf het vooral op in een dagboekje, want dan zie je direct de kleinste verschillen.

Leestip: Hier zie je hoe je je kat het beste kunt wegen.

Hoe zwaar hoort een kat te zijn?

Wanneer je je kat hebt gewogen en weet hoe zwaar hij is, dan is de vraag: Is het gewicht van je kat goed, of is hij te dik of misschien te dun?

Net zoals bij mensen, loopt het ideale gewicht voor katten uiteen. Een man van 1,98 meter hoort niet hetzelfde te wegen als een vrouw van 1,65 toch?

Bij katten is het juiste gewicht afhankelijk van het ras, bouw en geslacht:

Ras – Een Maine Coon en een Noorse boskat zijn grote katten. Deze zijn daarom een stuk zwaarder dan de kleinere gebouwde Siamees of Cornish Rex.
Bouw – Net zoals bij mensen worden sommige katten groter dan anderen. De lengte van de poten en kop-staart hebben daar ook invloed op.
Geslacht – Mannetjes worden meestal groter dan vrouwtjes en zijn daarom ook zwaarder.

Ben je klaar om even je brein te kraken met wat cijfers?

Een goed gewicht voor poezen en katers

Er is onderzoek gedaan naar volwassen poezen (vrouwtjes) en katers (mannetjes) die een goed gewicht hadden. Vervolgens werden deze gewogen en zo hebben we een paar richtlijnen om naar te kijken.

Hieronder zie je in het blauwe het gemiddelde gewicht. Bijvoorbeeld de gemiddelde HTK katers wegen 4,7 kilo.

Daarnaast zie je in het geel dat 68% van de katten tussen die twee waarden zit. Dus 68% van de HTK katers zitten tussen de 3,7 en 5,7 kilo.

En bij het groene gedeelte zit 95% van de katten tussen die 2 waarden. Dus 95% van de katers zit tussen 2,7 en 6,7 kilo.

Dit betekent ook dat slechts 2,5% van de katers minder dan 2,7 kilo weegt. En ook dat slechts 2,5% meer dan 6,7 kilo weegt en nog steeds een goed gewicht heeft.

Voor poezen zie je hieronder eenzelfde soort verdeling. Poezen wegen gemiddeld 4 kilo. 95% van alle poezen op gezond gewicht zit tussen de 2,2 en 5,8 kilo.

Dus weegt jouw kat 6 kilo? Dan is de kans vrij groot dat dit betekent dat je poes te zwaar is.

Dit is een statistische berekening die je kunt doen die “Bell Curve” of “normaalverdeling” heet. Geen stress als je niet weet wat dat is, daar ben ik voor ;) Het enige wat je moet weten, is dat de raskatten groep niet supergroot was (rond de 20 tot 30 dieren) en daarom kan het nog wel iets afwijken van deze cijfers. Voor HTK katten zijn deze gegevens redelijk betrouwbaar en bruikbaar.
Cijfers zijn gebaseerd op Colliard en anderen (2009)[2] (HTK katten) en Kienzle en Moik (2011)[3] (raskatten).

Tip: Ben je benieuwd of jouw kat een gezond gewicht heeft?

Vraag dit dan alsjeblieft niet op Facebook of ergens anders online. Helaas weten veel kattenbaasjes niet wat een gezond gewicht is en wordt dit onderschat. Bijvoorbeeld 7kg wordt als normaal beschouwd, terwijl je net hierboven hebt gezien dat dat helemaal niet zo normaal is. In sommige gevallen wordt overgewicht ook nog als ‘schattig’ en ‘niet erg’ beschouwd. Ook kunnen foto's erg misleidend zijn door de hoek en gebruikte lens.

Als je graag advies wilt, vraag dan je dierenarts. In een consult kan je dierenarts zowel gewicht als Body Condition Score meenemen, samen met de andere kenmerken van je kat.

De BMI van je kat berekenen - De Body Condition Score

Maar je ziet dat deze cijfers behoorlijk uiteenlopen.

Wat als je kater 5,5 kilo is?

Hij zit binnen de marge voor gezonde katten, maar is dat dan ook een goed gewicht voor jouw kat?

Voor mensen pakken we de BMI erbij: we vergelijken lengte met gewicht. Op basis daarvan bepalen we of je in het ideale gewicht, overgewicht of ondergewicht hebt.

Voor katten doen we dat aan de hand van de Body Condition Score, afgekort BCS. Dat geeft een goede indicatie van de vetmassa die je kat heeft.

Hoe bepaal je de Body Condition Score voor jouw kat?

De Body Condition Score (BCS) is een 5 of 9 puntschaal die kijkt naar het figuur (lichaam) van je kat om te bepalen of hij te dik is. Belangrijk aspecten zijn:

Ribben – Zijn de ribben zichtbaar (ondergewicht) of helemaal niet te voelen (overgewicht)? De ribben moeten voelbaar zijn bij zeer lichte druk voor een ideaal gewicht. Zoals de achterkant van je hand.

Taille – Is er een hele smalle taille (ondergewicht) of is de taille niet meer zichtbaar (overgewicht)? De taille is smaller dan vaak gedacht wordt. Dit is het 'zandloper' figuur die je van bovenaf lichtjes kunt zien.

Buik – Is de buik hoog opgetrokken (ondergewicht) of is er veel buikvet (overgewicht)? Dit kan zich vertalen in een ‘hangbuik’ die zowel naar beneden als naar de zijkanten bolt. (Let op: Dit is wat anders dan overtollig vel wat de primordial pouch heet.).

Bij een kat met het ideale gewicht zijn de ribben (bijna) niet zichtbaar, maar wel duidelijk voelbaar. Daarnaast is zijn taille te onderscheiden, maar niet overdreven aanwezig. Er kan een beetje buikvet zijn, maar niet te veel.

Deze dingen kun je observeren als je kat op zijn buikje ligt, maar vooral als je van bovenaf kijkt en als je vanaf de zijkant kijkt. Ook kun je de ribben voelen. Controleer bij een hangbuik of het vel (flexibeler, als een soort flapje) of vet is (niet heen en weer te ‘schudden’). Vooral bij langharige katten kan dit best lastig zijn, omdat al dat haar het werkelijke beeld verstoort.

Let op: een hangbuikje na castratie is vrij gewoon en bestaat uit vel. Het verschil met vet is duidelijk zichtbaar en voelbaar. Een hangbuik zwabbert heen en weer tijdens het lopen, en voelt dun aan als je beide kanten vastpakt.

Hieronder vind je de 9-puntsschaal om jouw kat mee te vergelijken. Als je de ribben niet met lichte druk kunt voelen, moet je actie ondernemen omwille van de gezondheid van je kat.

In deze video laat ik zien hoe ik dit bij Lapje toepas. (het geluid is een matig helaas, zet je geluid iets harder).

Hier nog een instructievideo bij een hondje die zoveel makkelijker blijft stilstaan, maar dit werkt exact hetzelfde voor katten :)

(Tip, zet je geluid eerst even weer zachter als je net mijn video hebt bekeken.)

https://youtu.be/tf_-rwxqHYU?t=25

Wat zegt de Body Condition Score over je kat?

Het voordeel van gewicht is de objectiviteit, maar gewicht houdt geen rekening met individuele verschillen in grootte en bouw. Dat doet de Body Condition Score wel, waardoor een kat niet simpelweg op een gemiddelde wordt afgerekend.

Bij een 9 puntschaal is 5 het ideale gewicht. Ook dit zegt iets over het gewicht. Voor elke punt omhoog, heeft de kat zo’n 10 tot 15% teveel gewicht voor zijn ideale gewicht. Dus

Een BCS van 6 betekent 10 tot 15% te zwaar
Een 7 betekent 20 tot 30% te zwaar
Zit je kat op een BCS van 8 dan is hij 30 tot 45% te zwaar
En bij een 9 hebben we het over 40% tot 60% te zwaar

Even als voorbeeld: Als je kater een BCS heeft van 7 en hij weegt nu 5 kilo. Dan mag hij eigenlijk 4 kilo wegen.

Wat betekent die kilo, vraag je? Als jij nu 70 kilo weegt als mens, dan draag je 17,5 kilo extra mee. Dat is hetzelfde als die kilo voor je kat. Veel, toch?

En hier lees je wat overgewicht nog meer betekent voor je kat.

Ben je niet zeker over je eigen BCS oordeel van je kat?

Vraag dan gerust je dierenarts hier eens naar en bespreek dit. Zij hebben hier op geoefend en kunnen je helpen.

Is mijn kat dik of zwanger?

Dit is zeker een belangrijke vraag. Je wilt een zwangere kat zeker niet op een dieet zetten – integendeel zelfs, je wilt haar juist meer geven om de extra energie die een zwangerschap kost te ondersteunen.

Je zou verwachten dat je de krolse periode niet gemist kon hebben. Met het luid mauwen en het aandacht vragen. Maar ik weet uit ervaring dat krolse perioden echt niet altijd zo opzichtig zijn. Poezen kunnen ook stil krols zijn, en dan merk je amper wat aan ze.

Een belangrijk verschil is dat een te dikke kat dat over zijn hele lijf is, terwijl een zwangere kat alleen een dikkere buik krijgt. Vaak is deze buik meer naar de zijkanten. Zoals bij een paard. Bij een dikke kat is het meer een hangbuik.

Nog een give-away voor een zwanger poes is dat na ongeveer 21 dagen de tepels roder worden en het haar eromheen wegtrekt.

Vanaf ongeveer 20 dagen kan de dierenarts door middel van een zwangerschapstest of door te voelen (‘abdominale palpatie’) vaststellen of je kat inderdaad zwanger is.[4] (Probeer beter niet zelf te voelen of je kat zwanger is tenzij je echt weet wat je doet. Hiermee kun je mogelijk een miskraam veroorzaken. Ik vermeld het maar - better safe than sorry!).