Vele mensen voeren brokken aan hun kat. Soms gewoon wat de moederpoes ook kreeg, soms wat het meest voordelig is in de winkel, en waarschijnlijkst het vaakst omdat je kat het lekker lijkt te vinden.
Maar ook in kattenbrokken zijn kwaliteitsverschillen. Als je wel eens de ingrediënten hebt gelezen, heb je je misschien ook wel eens afgevraagd wat graan of rijst in kattenvoer doet. Wanneer je je al wat verder hebt verdiept, heb je misschien wel eens nagedacht over wat kwalitatieve eiwitten zijn en of er wel voldoende eiwit in de voeding zit.
Als je mijn website al vaker hebt bezocht, heb je misschien doorgekregen dat ik voor vochtrijke voeding (natvoer en rauw vlees) ben. Ik denk dat bijna alle natvoeren bijna alle droogvoeren verslaan als het gaat om kwalitatieve hoeveelheden eiwit (en het vocht is zó belangrijk voor je kat!). Zorg dus zeker ook voor een flinke dagelijkse portie natvoer (goede varianten vind je hier).
Echter ben ik ook praktisch. Soms kan het niet anders om financiële redenen, darmproblemen, ziekten of een 'zeer kieskeurige kat'.
Gelukkig zijn er ook betere merken die nadenken over wat de kat nodig heeft en hun ingrediënten daarop afstemmen.
Wat zijn hoogwaardige kattenbrokken?
Een kat is een carnivoor. Zijn natuurlijk dieet bestaat voornamelijk uit vlees - zoogdieren zoals muizen en konijntjes. Zijn hele lichaam is daar op ingericht in de loop van miljoenen jaren. Daarom zijn wat mij betreft een aantal dingen erg belangrijk in het dieet van je kat:
- Veel eiwit: voor spierbehoud, organen, huid en energie
- Vetten: Niet te laag of hoog.
- Weinig koolhydraten: deze voor darmirritatie zorgen
- Gespecificeerde ingrediënten van zo'n goed mogelijke kwaliteit
- Vocht in het voer: dit kan bij brokken helaas niet
Voor de percentages ga ik uit van het energieprofiel of metaboliseerbare energie (ME). Hierbij bereken ik hoeveel energie van elke macronutriënt (eiwit, vet en koolhydraat) komt. Deze cijfers zijn het makkelijkste te vergelijken met wat er ook in wetenschappelijke onderzoeken wordt gevonden.
Eiwitten
Een hoogwaardige kattenbrok bestaat uit voldoende eiwitten. Aangezien katten normaliter vlees eten, hebben ze een hoge omzetting van eiwit naar aminozuren en energie. Ze hebben daarom veel eiwit nodig.
Wetenschappelijk is hier onlangs een interessant onderzoek voor uitgevoerd. Ze keken naar het minimum en de optimale hoeveelheid eiwitten die katten nodig hebben. Het verschil hierin is dat wat katten continue omzetten zonder stikstof verliezen versus dat wat nodig is voor gezonde spieren, organen en huid.
Het verschil komt neer op 2,1 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht0,75 versus 5,2 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht0,75. Een groot verschil dus! De optimale hoeveelheid komt uit op grofweg 40%+ ME voor een gecastreerde kat en 30%+ ME voor een intacte kat.
Ook de kwaliteit van de eiwitten is van belang. Daarom check ik de ingrediënten, waarin ik het liefst een combinatie zie tussen vers toegevoegd en gedroogd/gedehydrateerd. Een vleesmeel is ook oké. Hydrolysaat zie ik liever niet, evenals plantaardige eiwitten. Voor meer hierover verwijs ik je naar mijn artikel over eiwit kwaliteit.
Koolhydraten
Koolhydraten worden niet weergegeven op het etiket van kattenvoer (je zou je rot schrikken...!). Je kunt het echter wel zelf uitrekenen (zie hier).
In het wild eten katten amper koolhydraten. Zelfs minder dan 2% van hun dagelijkse calorieën. In onderzoeken waarbij katten zelf mochten selecteren, kwamen ze niet hoger dan 12%ME uit.
In een zak brokjes zit echter veel meer. Gemiddeld over de 264 brokken die ik analyseerde is dit 28% ME. Soms gaat het echter zo hoog als 45%! (ik zei toch dat je zou schrikken...)
Dit kan leiden tot fermentatie van de koolhydraten, wat kan leiden tot een opgeblazen gevoel, scheten en soms diarree. In sommige gevallen leidt het ook tot een geïrriteerde darm. Bovendien lijken katten een koolhydratenplafond te hebben, waardoor ze bij sommige voedingen onvoldoende eiwitten kunnen eten.
Daarom wil ik dat het voer zo laag mogelijk in koolhydraten is. De voorkeur heeft dat dit onder de 15% op energie basis is. Echter is dit in kattenbrokken heel moeilijk te vinden. Daarom heb ik dit opgerekt naar 20%.
Waar de koolhydraten vandaan komen - graan, rijst, mais, aardappel, erwt, enzovoort - maakt voor mij weinig verschil. In de juiste bereidingswijze zijn ze misschien (deels) te gebruiken voor energie, maar koolhydraten zijn desalniettemin niet de voorkeursweg voor de kat. Lees ook mijn artikel over waarom graanvrij slechts marketing is.
Goede ingrediënten
Natuurlijk wil ik ook dat de ingrediënten van kwaliteit zijn. Hoe specifieker de ingrediëntenlijst, hoe beter je dit kunt beoordelen. Daarom kijk ik of diersoorten gespecificeerd zijn, of er organen genoemd zijn, of ze percentages noemen en de bereidingswijze.
Vocht in het voer
Dit is het enige wat ontbreekt in kattenbrokken waar ik niet om heen kan. Dit is ook direct de reden dat ik aanraadt om minimaal 50% van het dieet van je kat uit natvoer te laten staan - liever meer dan 50%.
Katten zijn namelijk slechte drinkers. Dat is ook niet nodig: ze krijgen hun vocht uit hun prooi, die uit 65%-75% uit vocht bestaat. Brokken hebben slechts 7-10% vocht. Hierop drinken ze vaak wel meer, maar wanneer je het vocht uit voer en vocht uit drinken optelt, krijgen ze op brok toch aanzienlijk minder vocht binnen. Al met al zijn katten op alleen brok mild uitgedroogd, en lopen een verhoogd risico op blaas- en nierproblemen.
Je kunt hier meer lezen over hoeveel vocht je kat nodig heeft en hoe je je kat kunt helpen.
Kattenbrokken met een hoog vleespercentage?
Heel vaak wordt aangeraden om een brok met een hoog vleespercentage te nemen. Helaas is dit te kort door de bocht en kan tot een enorm vertekend beeld leiden als je uitsluitend hier naar kijkt, want afhankelijk van de manier van toevoegen verschilt de hoeveelheid eiwit.
Zeker bij kattenbrokken wordt er gebruik gemaakt van verse toevoegingen, gedroogde/gedehydreerde toevoegingen, vleesmeel en gehydrolyseerde eiwitten. Deze hebben allemaal een verschillend effect op het eiwitpercentage:
Vers vlees: Vers vlees bevat de minst bewerkte eiwitten en daarmee de beste eiwitten. Echter zit hierin ook nog water, waardoor op droge basis er maar weinig over blijft van de totaal aantal eiwitten.
Gedroogd vlees en vleesmeel: Gedroogd vlees ondergaat minder bewerking dan een vleesmeel. Op droge basis bevatten deze meer eiwitten dan vers toegevoegd vlees, omdat het water is verwijderd. Het is daardoor dus geconcentreerder in eiwit.
Gehydrolyseerde eiwitten: Deze zijn sterk chemisch bewerkt waarbij de eiwitten in stukjes zijn geknipt. In speciaal allergie voer kom je dit volop tegen, maar ook in regulier voer komt het regelmatig voer. Door de chemische bewerking probeer ik deze zoveel mogelijk te vermijden.
Belangrijk: Ziekte en andere brokken
Onthoud dat als je net met veel moeite je kat op een ander voer hebt vanwege een ziekte - zoals problemen met de alvleesklier of allergieën - en je kat doet het goed op het voer, dan is dat het allerbelangrijkste. Gezonde katten kunnen switchen naar een beter voer, maar bij zieke katjes is stabiliteit in veel gevallen belangrijker.
De beste kattenbrokken vergelijken: 362 varianten
Hoe is de selectie tot stand gekomen?
Hieronder vind je de lijst met meer dan 350 verschillende brokjes van vele merken. Hiervoor hebben we objectieve criteria opgezet. Hierdoor ondergaat elk merk dezelfde voorwaarden voor de keuring.
De criteria gaan over de hoeveelheid eiwit, vet en koolhydraten. Deze zijn voor allen opgedeeld in 5 categorieën, van optimaal tot onacceptabel. Daarnaast kijken we ook naar de ingrediënten. Denk bijvoorbeeld in hoeverre het gespecificeerd wordt, de verhouding vlees/plant, toevoegingen, en discutabele ingrediënten. Verder hebben we ook de openheid en communicatie van het merk meegenomen.
Hierdoor kan het zijn dat verschillende varianten van een merk in verschillende categorieën vallen.
Prijs en smaak ('mijn kat vind het lekker') zijn niet meegenomen in de beoordeling. De prijs niet, omdat iedereen een verschillende portemonnee heeft. De smaak niet, omdat elke kat iets anders lekker vind én omdat katten een voorkeur hebben voor dat wat ze kennen. Qua smaak zal het dus experimenteren zijn.
In de tabel vind je:
- Het merk + lijn + smaak
- "Cat." staat voor categorie (1 t/m 4, kijk onder de tabel voor de uitleg hierover)
- "ALS" van All Life Stages. Een Y (Yes) kan ook voor kittens. Een leeg vakje betekenis "Nee" en is alleen voor Adults (1+).
- €/dag = de prijs per dag voor een gecastreerde kat van 4kg
- Shop: de plek waar je dit kan kopen. Koop je via mijn linkje, dan geeft de shop geeft mij een klein bedrag als bedankje voor het doorsturen. Jij betaalt uiteraard niets extra's! Zo kun jij de gratis Catmoneo steunen, waarvoor mijn dank :)
De lijst is ingedeeld in 4 categorieën:
- Aanbevolen: Wijken niet of minimaal af van de eisen
- Te overwegen: Wijkt iets sterker af van optimaal, maar binnen de gewenste grenzen
- Niet aanbevolen: Wijkt verder af, net binnen/over de acceptabel grenzen
- Afgeraden: Voeding die echt afwijkt van de eisen.
Categorie 1 en 2 zijn dus beiden prima voor onze katten. Categorie 3 zou ik dus liever niet doen - als je iets anders kunt kiezen, doe dat dan vooral. Categorie 4 raad ik echt af, en ik raad aan sterk aan een andere keuze te maken.
De Voerlijsten zijn niet langer gratis beschikbaar, omdat dit met updates van 350+ brokken en toevoegingen onhaalbaar werd. Wel kun je toegang krijgen door ze te kopen. Je vindt de brokken voerlijst hier.
Aanbevolen kattenbrokken
Deze varianten scoren goed op eiwitten, vetten, koolhydraten én ingrediënten. Bij sommigen wijkt ie in 1 categorie iets af van de (sub) optimale waarden.
Te overwegen kattenbrokken
Deze voedingen wijken sterker af van het ideaal, maar ze blijven wel binnen de grenzen. In verreweg de meeste gevallen heeft het te maken met de hoeveelheid koolhydraten. Bij sommige is het eiwitpercentage iets lager, maar voor een brok nog net acceptabel. Op de ingrediënten valt ook hier en daar wat aan te merken. Daarom vallen ze in de 'te overwegen' groep. Zeker als je ze combineert met een variant uit de 'aanbevolen' categorie is dit oké.
Niet aanbevolen kattenbrokken
Deze voedingen wijken af van de gewenste waarden, maar verder dan de "te overwegen" groep. De koolhydraten zijn vaak tussen de 20% en 30% van de energie, waardoor ze al snel in deze categorie terecht komen (voor katten is het wenselijk dat dit onder de 20% blijft).. De eiwitten zijn ook vaker lager dan gewenst, wat bij de een erger is dan bij de ander. Bij de ingrediënten zijn meer aanmerkingen dan bij de "te overwegen" groep, waardoor de score verder zakt. Vandaar dat ik deze varianten in de regel niet aanbeveel. Als je wat anders kunt kiezen, doe dat dan vooral.
Afgeraden kattenbrokken
Deze lijst is langer dan je misschien hoopt. De eiwitten schieten omlaag, bij sommige zelfs minder dan 30% van de energie. Hierdoor hebben katten veel meer moeite hun (o, zo belangrijke) spiermassa te onderhouden. Ik vind dat onacceptabel.
Koolhydraten gaan vaker over de 30% van de energie heen, wat meer is dan het koolhydratenplafond. Bij gevoelige katten of katten met overgewicht kan dit de druppel richting diabetes zijn.
Ook is vaak veel aan te merken op de gebruikte ingrediënten (denk bijvoorbeeld het veelvuldig gebruik van plantaardige producten in plaats van dierlijke eiwitten). Deze redenen tezamen maakt dat ze in de "afgeraden" categorie vallen.
Kom je er zelf niet uit met je keuze, of heeft je kat iets speciaals nodig wegens ziekte?
Schroom niet om een afspraak te maken voor een voer advies. Dit kan hier: Voer advies voor Katten
Ik help je graag verder!
Op zoek naar kittenvoeding?
Die vind je hier. Dit is een korte kitten cursus + lijsten met goede brokjes en natvoedingen voor kittens. Zo kun je je opgroeiende pluizenbol de beste start geven. 💕
Ook geïnteresseerd in goed natvoer?
Ondertussen ook nieuwsgierig geworden naar een goede natvoer? In natvoer is het veel makkelijker iets te vinden wat voldoet aan de eiwit- en koolhydraat eisen en zelfs het 'slechtste' natvoer is daarin beter dan vele de brokken. Zeker voor het vocht, raad ik aan om minimaal 50% natvoer te geven van het totale dieet.
Mijn selectie van goede natvoeren vind je hier (ook goedkopere varianten!).
Welke kattenbrok kies jij?
Hopelijk heb je iets kunnen vinden in de lijst wat bij jouw kat en portemonnee past. Handig om nog te weten: Ook al scoort de brok nog zo goed, soms is het geen goede match voor jouw kat. Daarom moet je soms wat experimenteren voordat je iets vind wat op alle vlakken aan de eisen voor jou en je kat voldoet.
Voor je overstapt nog twee tips:
- Meng de brokken eerst. Neem 1-2 weken om de nieuwe voeding rustig op te bouwen. Maag en darmen kunnen dan beter wennen.
- Breng 1 verandering tegelijk aan. Gaat er dan iets mis (zoals overgeven of diarree), dan weet je beter waar het aan ligt.
Wil je brokjes combineren met natvoer, maar weet je niet hoeveel je dan moet voeren van ieder? Of neigt jouw kat naar overgewicht door te veel voeding?
De Voerlijsten zijn niet langer gratis beschikbaar, omdat dit met updates van 350+ brokken en toevoegingen onhaalbaar werd. Wel kun je toegang krijgen door ze te kopen. Je vindt de brokken voerlijst hier.
